درست همانگونه که مثنوی سترگ سنایی ، حدیقه الحقیقه ، سرمشق همه اشعار عارفانه آموزش فارسی پس از او قرار گرفت ، سروده های او در نعت پیامبر (ص) نیز اساس اندیشه هایی را مطرح کرد که در همه مدایح عارفانه بعد از او ، به عبارات سنجیده شرح و بسط یافت.
افزون بر تفسیر جامع سنایی از سوره 93 والضحی» که اغلب اسباب شگفتی انسان را فراهم می آورد، در دیوان مفصل او «نعت»های فراوان دیگر دیده می شود. خیال انگیزی های شاعرانه سنایی کمتر به واقعیت های تاریخی عنایت دارد ، سنایی تمام لغات فرهنگ اندیشه های عارفانه و عالم اسطوره را در مدایح خود به کار می برد نه تنها همه چیز به خاطر پیامبر (ص) آفریده شده که نامش نیروی معجزه آسای ساری در همه اشیاست.
باد را گفتم «سلیمان را چرا خدمت کنی؟»
گفت «از آن کیش ، نام احمد نقش بر خاتم بود» ¹
1- سنایی ، دیوان ص 167